Sam Walton matters more than Bill Gates?!
SAM WALTON MATTERS MORE THAN BILL GATES?! Daar is ’ie dan. De langverwachte nota van minister Verhagen over het nieuwe bedrijfslevenbeleid [voorheen industriepolitiek geheten] ‘Naar de top’ moet het met het Nederlandse bedrijfsleven. Het kabinet heeft hiervoor 9 sectoren geselecteerd en voor elke sector wordt een ‘topteam’ geïnstalleerd. Met een echte ondernemer als boegbeeld.
Zal Dick Boer van Ahold in het rijtje voorkomen, of een gerenommeerde groothandelaar? Waarschijnlijk niet. Detail- en groothandel behoren niet tot de geselecteerde sectoren. Onwillekeurig gaan de gedachten terug naar een voor het blad Groothandel geproduceerde column uit 2003, met bovenstaande kop. Sam Walton is niet meer en Bill Gates collecteert inmiddels onder de mederijken voor goede doelen.
Dat de oprichter van het grootste handelsbedrijf ter wereld er meer toe doet dan de oprichter van Microsoft, behoeft enige verklaring. Daarvoor neem ik u mee naar een bijeenkomst in het ministerie van Economische Zaken[2003]. Het ging over onder¬nemerschap en over universitaire kennisoverdracht, als basis voor innovatie en econo¬mische groei. Daaruit moeten de zo broodnodige nieuwe bedrijven ontstaan en komen de impulsen voort die leiden tot productiviteitsverbetering. Zeker in een land dat zich permitteert dat steeds minder mensen steeds korter werken, zijn we voor onze welvaart aangewezen op voortdurende vernieuwing. “Creative destruction” noemde Schumpeter dat. Een waarheid die we anno 2011 meer dan ooit onder ogen moeten zien.
In een boeiend betoog brak de wereldberoemde innovatieprofessor Hughes (University of Cambridge) een lans voor betere commerciële benutting van universitaire kennis. Hij deed een verrassende constatering: van de 59 onderzochte bedrijfstakken bleken er slechts 6 verantwoordelijk voor de totale productiviteits- dus welvaartsgroei. Nummer 1: wholesaling. Nummer 2: retailing. Vandaar de kop van deze column (M. Schrage, Technology Review, 3/2002).
Mijn handelshart begon te bonken. Hoe kan dat? Handel telt toch niet mee in dit soort discussies? De verklaring blijkt uiterst logisch als je in de laatste 30 jaar de ontwikkelingen in foodretailing en –wholesaling van nabij hebt gevolgd. Door de werking van deze wereldwijd uiterst concurrerende markt, zijn nieuwe (logistieke en winkel ) concepten geïntroduceerd en is volop gebruikt gemaakt van de vruchten van het ICT-tijdperk (EAN, EDI, etc.). Daardoor konden nieuwe samenwerkings¬modellen worden ontwikkeld tussen detailhandel, groothandel en industrie (supply chain management, efficient consumer response, e.d.). De sterk toegenomen schaalgrootte van handelsbedrijven en de kostendruk op de totale bedrijfskolom hebben alle marktpartijen decennialang op scherp gezet. Het zijn de Tesco’s, Aldi’s en de Wal Marts van deze wereld die concurrenten en leveranciers dwingen tot uiterste krachtsinspanningen. Dus ook tot optimaal gebruik van kennis, ICT en inkoopkracht. Tot imitatie, aanpassing en organisatorische vernieuwing. De werking van de markt, gecombineerd met de managementcapaciteit om in hoog tempo te vernieuwen, leidt tot voortdurende productiviteitsverbetering. Innovators als IBM en Microsoft verschaffen de ‘tools’, maar toepassers als Carrefour, C1000 en Technische Unie zorgen door hun organisatorische capaciteiten en noodzakelijke vernieuwingsdrang voor onze welvaartsgroei.
“Sam Walton matters more than Bill Gates!” Deze uitspraak galmde nog lang na in m’n hoofd. In een land waar de vooruitgang sterk afhankelijk blijkt van langzaam ‘voort¬schrijdend inzicht’, zijn de genoemde feiten wellicht aanleiding tot een wat andere kijk op de rol van de detail- en groothandel. In ieder geval is het interessante stof voor een ‘goed gesprek’ tussen handelsinstituties en overheden! Wellicht is minister Verhagen nog op andere gedachten te brengen. Zou iemand het rapport over ‘The Future Value Chain’, dat in 2011 uitgebreid aan de orde kwam op het congres ‘What’s going on in Retailing?!, onder de ministeriële aandacht willen brengen?
Ton Bos
Retail Wholesale Group
Management Consultants
(rwgroup@euronet.nl)
