Toekomst voor Nieuwe Winkeliers

Leegstand, een perpetuum mobile?

Niet de Retail sector, maar de vastgoedsector heeft zich het onderwerp Leegstand toegeëigend, zodat voor de retailers (winkels, én horeca) slechts een slachtofferrol overblijft. Eerlijk gezegd lijken die ook maar al te gemakkelijk in die rol te geloven en buigen zij steeds vaker het moede hoofd onder de mokerslagen van ‘Huurverhoging’, ‘Grootschaligheid’ en ‘Internet’. Zelfs het ooit zo trotse ‘Blokker’ concern lijkt nu in die algemene paniek meegesleurd te worden. Wat is er aan de hand, waarom is er opeens in onze binnensteden geen droog brood meer te verdienen? En is leegstand nu het gevolg, of de oorzaak van dit probleem? En is ‘de retailer’ zelf een onderdeel van dat probleem?

Stadscentra

Het lijkt erop dat onze politici alles wat het predicaat ‘Dorp’ is ontgroeid, gelijk maar ‘Stad’ zijn gaan noemen zonder zich ooit zorgen te maken over de functieverandering die hiermee gemoeid is. Natuurlijk hebben we een dozijn échte grote steden, waar de consument nog in grote aantallen heen stroomt. Maar het gros van onze stadscentra zijn in de loop der jaren wel sterk gegroeid, maar in wezen nog als dorpscentrum functioneren. Er is veel bijgekomen, maar er is eigenlijk weinig veranderd. Té veel winkels in die slechtlopende stadscentra dragen niet, of zelfs in negatieve zin, bij aan de verwachtingen die consumenten van zo’n centrum koesteren en niemand die zich erom bekommert. Jarenlang camoufleerden ‘trekkers’ nog wel het gebrek aan aantrekkelijkheid van die ‘Stadscentra’ als geheel, maar nu de economie hapert komen de zwakke plekken als vanzelf naar voren. Veel te veel van die ‘stadscentra’ zijn, nét als de buurt-, wijk- en dorpscentra eromheen, doorontwikkeld alsof er geen concurrentie bestond. In de hoogconjunctuur leek de kooplust van de burger geen grenzen te kennen, en kon iedereen in de Retail sector een dik belegde boterham verdienen zonder zich echt in te spannen. Projectontwikkelaars, makelaars,  gemeentebestuurders én retailers maakten elkaar wijs dat een beetje dorp nog wel een A1-locatie kende, met bijpassende huurprijs, uiteraard. Maar toen kwam ‘de crisis’ en implodeerde deze bubbel van ongegronde positiviteit!  

Actieve Inertie

Donald Sull waarschuwde er al jaren geleden voor dat het té lang vasthouden aan ‘oude waarden’ in plaats van mee te varen op de stroom van maatschappelijke ontwikkelingen, die ‘waarden’ al snel verandert in ‘molenstenen’ die ook Retail formules steeds sneller onder water drukken. De organisatie werkt steeds harder, maar de voortgang stagneert: Actieve Inertie!

Een verschijnsel overigens dat al werd opgemerkt door bestseller auteurs Peters en Waterman van “In Search of Excellence”, waarna Peters vanuit het 7 S(tability) model het 7 C(hance) model ontwikkelde tot wat hij het ‘Innovation model’ noemde. Een probate methode om via marktgerichte innovatie ‘Actieve Inertie’ te voorkomen.

Van ‘Het nieuwe Winkelen’ naar de ‘Nieuwe Winkelier’

Bij een teruglopende koopbereidheid van steeds minder bezoekers lopen retailers al snel tegen hun bedrijfskundige grenzen op. Dát zou moeten leiden tot innovatie en andere business modellen, maar leidt in de praktijk slechts tot de sluiting van onrendabele filialen. Helaas, als gevolg van ‘de schaar’, leidt dat automatisch tot bezuiniging op kosten, zowel ten aanzien van de filialen als ten aanzien van het hoofdkantoor. Uiteindelijk leidt dit tot verloedering in die filialen en zo gaat het van kwaad tot erger. Free Record Shop is een treurig voorbeeld van dit proces.

Cor Molenaar, nét als de meeste e-tailers in zijn kielzog, beschouwt het bezoek aan winkels vooral als een logistiek proces. Vanuit die gedachte is een toekomstig ondergeschikte positie van winkels, als gevolg van de opkomst van het internet, logisch. Titels als ‘Red de winkel!’ ten spijt betekent deze visie het einde van de meeste winkelcentra zoals we die nu kennen. Dat als onvermijdelijk beschouwen betekent tevens het einde van het ‘winkelen’ als zodanig. Het wordt dan  ook tijd dat retailers ontwaken uit hun lethargie, zich realiseren dat ze hun tijd en geld verspillen met ‘Actieve Inertie’ en zich bereid verklaren de bakens radicaal te verzetten voor ánderen dat voor hen doen.  

Het wordt tijd voor de “Nieuwe Winkelier” die met een geïntegreerde bricks en clicks formule zijn klanten méér biedt met minder. Een radicale verandering van de bestaande winkelformules die even radicale veranderingen in de bedreigde centra van onze kleinere steden tot gevolg heeft. Nieuwe winkels in Nieuwe Stadscentra wordt het onderwerp van deze reeks blogs op ‘What’s New in Retailing?’.